Thai / English

หยวนแข็ง ค่าแรงพุ่ง ต่างชาติโยกโรงงานหนีจีน



12 .. 54
เครือมติชน

ขณะที่สกุลเงินของจีนแข็งค่าขึ้นเมื่อเทียบกับเงินดอลลาร์ บริษัทจากสหรัฐที่เข้าไปเปิดดำเนินการที่นั่นก็เริ่มมองหาวิธีการชดเชยต้นทุนแรงงานและการส่งออก ที่สูงขึ้น บางรายถึงขนาดใช้มาตรการ ขั้นเด็ดขาดอย่างย้ายโรงงานออกจากแดนมังกรทั้งหมด

บรุค สปอร์ตส์ ผู้ผลิตรองเท้าวิ่งและเสื้อผ้ากีฬา ซึ่งเป็นบริษัทลูกของ เบิร์กเชียร์ แฮตธาเวย์ ที่มี วอร์เรน บัฟเฟตต์ กุมบังเหียน ประสบปัญหาค่าจ้างรายชั่วโมงพุ่งขึ้น 50% ในช่วง 2 ปีที่ผ่านมา ส่งผลให้ต้องเร่งขยับขยายไปผลิตสินค้ายังชาติอื่นของเอเชีย

เดวิด โบฮาน ประธานเจ้าหน้าที่ฝ่ายปฏิบัติการของบรุคฯ เผยว่า กำลังพิจารณาใช้โรงงานของพันธมิตรสัญชาติจีนที่ไปตั้งฐานในประเทศอื่น รวมถึงแหล่งผลิตของคู่ค้าใหม่ในอินโดนีเซีย และเวียดนาม

แม้ความเคลื่อนไหวดังกล่าวจะช่วยประหยัดด้านต้นทุนการส่งออกและค่าจ้าง แต่โบฮานก็ยอมรับว่ามีปัจจัยหลายอย่างต้องประเมินก่อนโยกย้ายออก จากจีน ความกังวลเบื้องต้นคือคุณภาพ รวมถึงผลิตภาพของแรงงานนอกแดนมังกร ซึ่งอาจเทียบไม่ได้กับลูกจ้างชาวจีนที่ขึ้นชื่อเรื่องความขยันขันแข็ง ตลอดจนการเข้าถึงท่าเรือและซัพพลายเออร์ และด้วยปัญหาด้านโลจิสติกส์ เขาจึงคาดว่าต้องใช้เวลาอย่างน้อย 12-18 เดือนกว่าจะเริ่มต้นการผลิตในแดนอิเหนาหรือเวียดนามได้ใน ระหว่างที่กระบวนการย้ายแหล่งผลิต ยังไม่เรียบร้อย จิม เวเบอร์ ประธานบริหารบรุคฯระบุว่า บริษัทจะใช้วิธีขึ้นราคาสินค้าหรือลดมาร์จิ้นลงไปพลาง ๆ ก่อน

เดือนที่แล้วเงินหยวนแข็งค่าขึ้นเมื่อเทียบกับดอลลาร์ หลังผู้นำจีนยอมปรับอัตราแลกเปลี่ยนอ้างอิงให้สูงขึ้น ส่งสัญญาณว่ารัฐบาลต้องการเห็นเงินหยวนแข็งค่าเร็วขึ้นกว่าที่ตลาดคาดการณ์ เพื่อใช้เป็นเครื่องมือหนึ่งในการควบคุมอัตราเงินเฟ้อ นอกเหนือจากการขึ้นอัตราดอกเบี้ยที่ปรับขึ้นมาแล้ว 5 ครั้งในรอบ 9 เดือน และการเพิ่มอัตราเงินสดสำรองตามกฎหมาย เพื่อควบคุมการปล่อยกู้ของสถาบันการเงิน โดยมาตรการหลังสุดนี้กระตุ้นเสียงวิพากษ์วิจารณ์อย่างมาก เพราะมีผลกระทบโดยตรงต่อผู้ประกอบการและอุตสาห กรรมภาคบริการ ซึ่งเป็นตัวขับเคลื่อนที่สำคัญของเศรษฐกิจจีน

ที่ผ่านมา มะกันเป็นตัวตั้งตัวตีในกลุ่มประเทศคู่ค้าของจีนในการกดดันทางการปักกิ่ง เรื่องปล่อยค่าเงินหยวนให้เคลื่อนไหวอย่างยืดหยุ่นมากขึ้นเมื่อเทียบกับเงินสกุลอื่น ๆ และหากจีนยอมโอนอ่อนก็หมายถึงการสิ้นสุดยุคการควบคุมค่าเงินหยวนให้ต่ำกว่าความเป็นจริง ซึ่งนักเศรษฐศาสตร์และรัฐบาลหลายชาติอ้างว่าทำให้แดนมังกรมีความได้เปรียบอย่างไม่เป็นธรรมในภาคการผลิตและส่งออก

การปล่อยค่าเงินหยวนให้เคลื่อนไหวอย่างเสรีอาจยิ่งทำให้ต้นทุนแรงงานทะยานขึ้น สำหรับ บริษัท ยูไนเต็ด เทคโนโลยี (UTC) ซึ่งผลิตตั้งแต่ เฮลิคอปเตอร์ไซคอร์สกี้, ลิฟต์โดยสาร โอติส และเครื่องปรับอากาศแคร์เรียร์ เกรก เฮย์ส ประธานเจ้าหน้าที่ฝ่ายการเงิน กล่าวว่า บริษัทนี้จ้างงานราว 17,000 คน และในช่วง 5 ปีมานี้ ค่าจ้างพุ่งขึ้นไปแล้ว 2 เท่า

UTC เลือกรับมือกับปัญหาค่าแรง ขาขึ้นด้วยการใช้เครื่องจักรทำงานแทนคน อาทิ ที่โรงงานประกอบเครื่องตรวจจับควันที่กวางโจว ซึ่งพนักงานถูกแทนที่ด้วยเครื่องวางชิ้นส่วน แม้เครื่องจักรจะมีราคาแพง แต่ก็ช่วยลดการพึ่งพาคนงานและเพิ่มผลิตภาพได้มาก ส่วนการขึ้นราคาสินค้านั้นไม่ใช่ทางเลือกที่เหมาะสม เนื่องจากในตลาดมีการแข่งขันดุเดือดมาก

บริษัทยังเริ่มมองหาช่องทางไปตั้ง โรงงานที่เวียดนามหรือมาเลเซีย ซึ่งมีข้อได้เปรียบด้านต้นทุนมากกว่าจีนด้วย แต่เฮย์สยอมรับโครงการดังกล่าวเป็น แผนระยะยาว เพราะการย้ายที่ตั้งข้ามประเทศนั้นใช้งบฯค่อนข้างสูง และเสี่ยงที่จะเจอกับความผันผวนของสกุล เงินท้องถิ่น "ถ้าไม่มีการพุ่งขึ้นครั้งใหญ่ของต้นทุนด้านแรงงาน ก็มีความเป็น ไปได้น้อยที่เราจะอพยพยออกจากประเทศนี้"

ด้าน เฮอร์แมน อินเตอร์เนชั่นแนล อินดัสทรีส์ ผู้ผลิตและออกแบบเครื่องเสียงก็หลีกเลี่ยงผลกระทบจากค่าเงินหยวนและค่าแรงถีบตัวสูงไม่พ้น เพราะซื้อชิ้นส่วน 1 ใน 4 ของทั้งหมดจาก แดนมังกร

และเมื่อสัญญาฉบับปัจจุบันหมดอายุ ต้นทุนการผลิตย่อมสูงขึ้น เฮอร์แมนจึงมองหาซัพพลายเออร์จากชาติอื่น ขณะที่ฝ่ายวิจัยและพัฒนาของบริษัทก็เร่งคิดค้นหาอุปกรณ์อื่นทดแทนชิ้นส่วนที่ต้องนำเข้า

นอกจากนี้ ยังสนับสนุนให้ซัพพลายเออร์ในจีนย้ายฐานการผลิตไปยังพื้นที่ปัญหาค่าแรงเฟ้อยังไม่รุนแรง รวมถึงโน้มน้าวให้ผู้ผลิตชิ้นส่วนและแม่เหล็กขยับไปยังดินแดนตะวันตกตอนใน ซึ่งระดับค่าจ้างยังต่ำ

อย่างไรก็ตาม เฮอร์แมนยังเร่งขยายตลาดในแดนมังกร โดยเปิดโรงงานเพิ่มอีก 2 แห่ง ซึ่งต้องใช้แรงงานเพิ่ม 1,100 คน ค่าจ้างแรงงานที่สูงกว่าหลายปีก่อนมาก และมีแนวโน้มปรับขึ้นอย่างต่อเนื่อง อาจเป็นอุปสรรคต่อการทำธุรกิจ แต่ ดิเนสช์ พาลิวัล ซีอีโอของเฮอร์แมน ก็มองว่าคุ้มค่า เมื่อเทียบกับโอกาสทำเงินในจีน ซึ่งประชากรกลุ่มที่มีกำลังซื้อสูงกำลังเพิ่มจำนวนขึ้นเรื่อย ๆ

แต่ในอีกแง่หนึ่ง ค่าเงินหยวนแข็งก็ส่งผลดีต่อชนชั้นกลางในจีนและบริษัทข้ามชาติที่ส่งสินค้าเข้ามาขาย เช่นเวอริโฟนซิสเต็มส์ บริษัทผู้ผลิตเครื่องอ่านบัตรเครดิต ซึ่งได้รับอานิสงส์จากภาวะที่ผู้บริโภคชาวจีนที่มีฐานะดีขึ้น และนิยมทำบัตรเครดิตมากกว่าแต่ก่อน

ทว่า โดก์ เบอร์เกอรอน ประธานบริหารของบริษัท ก็เผยว่า เขาเตรียมจะขึ้นราคาผลิตภัณฑ์เพื่อชดเชยต้นทุนการนำเข้าที่สูงขึ้น "แน่นอนว่าเราจำเป็นต้องผลักภาระส่วนนี้ให้ลูกค้าเพื่อรักษามาร์จิ้นให้คงเดิม"